De Gemeenteraad staat als gekozen vertegenwoordiging van de inwoners aan het hoofd van de gemeente. De Gemeenteraad stelt de begroting, het beleid en verordeningen vast en controleert de uitvoering van het beleid door Burgemeester en Wethouders. Enschede heeft op basis van het inwoneraantal 39 raadsleden. De leden worden om de vier jaar gekozen. De Gemeenteraad wordt ambtelijk ondersteunt en geadviseerd door de Raadsgriffie(r). Burgemeester Roelof Bleker is voorzitter van de Gemeenteraad.

Politieke fracties in de Gemeenteraad kunnen er voor kiezen om een onder voorwaarden aangewezen (niet in de raad gekozen) vertegenwoordiger namens hen het woord te laten voeren in de Stedelijke commissie en de Stadsdeelcommissies. Eénmansfracties mogen 2 vertegenwoordigers aanwijzen.

De Gemeenteraad wordt ambtelijk ondersteund en geadviseerd door de Raadsgriffie. Aan het hoofd van de Raadsgriffie staat de eerste adviseur voor de gemeenteraad: de Raadsgriffier. De Raadsgriffie faciliteert en bewaakt het democratisch proces van de besluitvorming en vormt hierbij de schakel tussen inwoners, Gemeenteraad en ambtelijke organisatie. De raadscommissies en hun voorzitters worden ondersteund door eigen Commissiegriffiers.

Alle bestuurlijke onderwerpen die niet een specifiek stadsdeel aangaan (inclusief de zgn. stedelijke kaders). Alle raadsleden zijn lid van de Stedelijke commissie. Afhankelijk van het geagendeerde onderwerp nemen woordvoerders namens hun politieke fractie wisselend deel aan de vergadering.

Alle bestuurlijke onderwerpen die het stadsdeel Centrum (binnensingelgebied) aangaan. Alle raadsleden zijn lid. Vaste woordvoerders nemen namens hun politieke fractie deel aan de vergaderingen.

Alle bestuurlijke onderwerpen die het stadsdeel Noord (begrensd door spoorbaan ri. Hengelo inclusief Kennispark-singel-Oldenzaalsestraat) aangaan. Alle raadsleden zijn lid. Vaste woordvoerders nemen namens hun politieke fractie deel aan de vergaderingen.

Alle bestuurlijke onderwerpen die het stadsdeel Oost (begrensd door Oldenzaalsestraat-singel-Zuiderval-N35) aangaan. Alle raadsleden zijn lid. Vaste woordvoerders nemen namens hun politieke fractie deel aan de vergaderingen.

Alle bestuurlijke onderwerpen die het stadsdeel West (begrensd door spoorbaan ri. Hengelo-singel-Zuiderval-Haaksbergerstraat) aangaan. Alle raadsleden zijn lid. Vaste woordvoerders nemen namens hun politieke fractie deel aan de vergaderingen.

Alle bestuurlijke onderwerpen die het stadsdeel Zuid (begrensd door Haaksbergerstraat-N35) aangaan. Alle raadsleden zijn lid. Vaste woordvoerders nemen namens hun politieke fractie deel aan de vergaderingen.

De Rekenkamer onderzoekt op eigen initiatief of op verzoek van de Gemeenteraad of inwoners de doeltreffendheid, doelmatigheid en rechtmatigheid van gemeentelijk beleid.

Op 7 maart 2022 heeft de raad besloten om een commissie te vormen over de menselijke maat. De commissie moet ervoor zorgen dat het college en de raad de aanbevelingen van de commissie Vonk uitvoeren. Naast de aanbevelingen van de commissie Vonk heeft de raad op 7 maart opdrachten gegeven aan zichzelf (de raad) en het college. De commissie Menselijke Maat moet in de gaten houden of deze opdrachten worden uitgevoerd. De commissie brengt regelmatig verslag uit aan de raad.

Het presidium van de gemeenteraad van Enschede heeft sinds 2010 bij gelegenheid van het afscheid als raadslid van de gemeenteraad van Enschede een aantal personen met uitzonderlijke verdiensten voor het functioneren van de Gemeenteraad , maar die vanuit rechtswege niet in aanmerking komen voor een Koninklijke Onderscheiding, benoemd als “Lid van Verdienste van de Gemeenteraad van Enschede”.