Raadsvergadering

De gemeente Enschede beschikt over een stevige sociale arbeidsmarktinfrastructuur, met het werkontwikkelbedrijf DCW als belangrijke schakel. Daarmee kunnen we inwoners met minder kansen, een beperking of behoefte aan extra begeleiding ondersteunen bij het vinden van passend werk.
De komende jaren neemt het aantal inwoners dat deze ondersteuning nodig heeft verder toe. Dat vraagt om een aanpak die niet alleen aansluit op hun mogelijkheden, maar ook inspeelt op de groeiende vraag vanuit de arbeidsmarkt.
Het Rijk stelt diverse middelen beschikbaar om deze groeiende doelgroep te ondersteunen. Met de Kadernota 2025 – 2035: ‘Perspectief op de sociale arbeidsmarktinfrastructuur in Enschede en het werkontwikkelbedrijf DCW’ legt de gemeente vast hoe we deze middelen inzetten om inwoners meer kansen te geven. Zo versterken we hun bestaanszekerheid én dragen we bij aan een samenleving waarin iedereen kan meedoen.

DCW-locatie ‘Kwekerij’ wordt herontwikkeld zodat meer inwoners beter ondersteund kunnen worden richting werk. In onze gemeente helpt het werkontwikkelbedrijf DCW (onderdeel van de gemeente Enschede) jaarlijks zo’n 700 inwoners, die (nog) niet direct regulier werk kunnen doen of zich verder moeten ontwikkelen. DCW biedt werk- en ontwikkeltrajecten, zodat inwoners stap voor stap hun positie op de arbeidsmarkt kunnen versterken.
Eén van de locaties waar die ondersteuning nu wordt geboden – de ‘Kwekerij’ aan de Blijdensteinbleekweg – is sterk verouderd. Daarom wordt deze locatie herontwikkeld tot de ‘Stadskas’: met moderne werk- en ontmoetingsplekken met een centrale ligging en ruime opzet, waar duurzaamheid en inclusiviteit centraal staan.
Het aantal werkplekken groeit daarbij van 75 naar 250. Inwoners kunnen er nieuwe vaardigheden leren en werkervaring opdoen. Met dit voorstel investeert de gemeente in betere ondersteuning, zodat meer mensen kunnen meedoen. De Stadskas biedt ook voordelen voor de buurt: het wordt een open plek waar mensen elkaar kunnen ontmoeten en samenwerken, met een winkel met producten uit de werkplaats en een rustpunt voor fietsers langs de F35. Het Rijk ondersteunt deze ontwikkeling en stelt hiervoor extra geld beschikbaar.

Digitalisering raakt iedereen in Enschede: inwoners, ondernemers, bezoekers en de gemeentelijke organisatie. De Raad wil kaders stellen voor digitalisering in Enschede. De nota Digitaal Enschede beschrijft hoe de gemeente digitalisering inzet als kans, verantwoordelijkheid en middel om beter aan te sluiten bij de samenleving. De gemeente kiest voor een integrale aanpak die verbindt, inspireert en ruimte biedt voor innovatie. Daarbij staan publieke waarden, toegankelijkheid en inclusiviteit centraal. Voor deze nota is gebruik gemaakt van diverse landelijke en lokale onderzoeken naar de verwachtingen, behoeften en ervaringen van inwoners rondom digitalisering en dienstverlening. Ook hebben de Wetenschappelijke Board, de Ethische Commissie en een aantal ondernemers mee geadviseerd over de nota. Vier ambities – ten dienste van de inwoner, kansen benutten, verantwoord digitaliseren en samenwerken – vormen de leidraad. De gemeente werkt aan veilige, betrouwbare en toegankelijke digitale dienstverlening, benut kansen voor innovatie en samenwerking, en neemt verantwoordelijkheid voor de impact van digitalisering. Jaarlijks wordt aan de raad gerapporteerd over de voortgang en effecten van het digitale beleid.

Wij hebben een aanvraag omgevingsvergunning ontvangen voor het realiseren van 27 appartementen op de locatie Laaresstraat 27. De appartementen zijn met name bedoeld voor één- en tweepersoonshuishouden. De woningcorporatie wordt eigenaar van de appartementen en zal deze voor (sociale) verhuur aanbieden.

De locatie is gelegen in het stadsdeel Centrum, in de wijk Laares. Nu staat er een leeg bedrijfspand met gedeeltelijk 2 bouwlagen op het betreffende perceel (bovenwoning met op de begane grond een zaal- en cafégedeelte).

Het nieuwe appartementencomplex heeft 4 bouwlagen aan de zijde van de Laaresstraat en 3 bouwlagen aan de zijde van de Zwanensteeg. De ontsluiting vindt plaats via de bestaande toegangsweg tussen de Laaresstraat 15 en de planlocatie. Hier bevindt zich ook de ingang van het appartementengebouw.

De bestaande parkeerplaatsen blijven gehandhaafd en er worden 12 extra parkeerplaatsen op eigen terrein gerealiseerd. Er worden verschillende groenvoorzieningen aangelegd, waaronder wadi’s en hagen. De huidige speelgelegenheid aan de Zwanensteeg blijft behouden

_Integraal Huisvestingsplan 2026-2055: plan voor alle scholen in de stad
_Samen met alle schoolbesturen heeft de gemeente Enschede een plan gemaakt voor de nieuwbouw of renovatie van alle schoolgebouwen in de stad. Dit plan heet het Integraal Huisvestingsplan (IHP). Met het plan zijn er goede afspraken tussen de gemeente en de schoolbesturen gemaakt over de kwaliteit van de gebouwen, de inhoudelijke ambities en de financiering van alle plannen. Hierdoor ontstaat een toekomstbestendig scholenlandschap. Het nieuwe IHP is bedoeld voor de periode 2026-2055. In het IHP staan afspraken over nieuwbouw en verbouwing van alle scholen in de stad. Ín Een van die afspraken is dat we beginnen waar dat het hardst nodig is: in wijken zoals Deppenbroek, Helmerhoek, Hogeland en Twekkelerveld. Daarna volgen andere wijken. Verder is er voor de komende vijf jaren binnen het IHP geld opgenomen voor de nieuwbouw dan wel renovatie van scholen met een stedelijke en/of regionale functie. Dit zijn bijvoorbeeld College Zuid, De Bron/De Fontein, Al Ummah/Tulp en Greijdanus. Met deze scholen praat de gemeente over hun bouwplannen of hun zoektocht naar een nieuwe locatie. Definitieve besluitvorming over locaties wordt in een separaat traject en na brede afweging genomen.

_Hoop, groei en ontwikkeling
_Met het IHP willen we zorgen voor plekken waar kinderen, leerlingen en studenten kunnen leren en groeien. Scholen en kindcentra waar zij zich veilig voelen, waar ze aangemoedigd en gesteund worden. In gebouwen die gezond zijn en opgenomen zijn in de wijk. Zo worden die gebouwen plekken van hoop en groei en ontwikkeling.

_Deel van de wijk
_Elke school maakt deel uit van een wijk en van het leven daar. De school en haar omgeving beïnvloeden elkaar, op allerlei, samenhangende onderwerpen. Denk bijvoorbeeld aan hoe we ons in de wijk verplaatsen, hoe we wonen en waar we parkeren. Hoe en waar we sporten en ontspannen. Hoe we omgaan met energie en water. Wat we willen bereiken voor onze jeugd, voor onderwijs en voor cultuur.

_Kansen
_In de afgelopen jaren hebben we ontdekt dat de bouw van scholen kansen biedt: kansen voor de ontwikkeling van al deze samenhangende onderwerpen. Daarvoor hebben we steeds meer aandacht gekregen. En die aandacht verdienen al deze onderwerpen ook. Daarom heeft het college in april 2025 opdracht gegeven om de samenhang (‘integraliteit’) binnen elk bouwproject te bewaken. Voor elk project gaan we dus op tijd op elkaar afstemmen wat we waar wanneer gaan doen en hoe we dat betalen en organiseren.

_Geld
_Met het IHP willen we veel bereiken. Daarvoor moeten we veel doen en dat kost geld. In totaal steken we tussen 2026 en 2055 ruim € 783 miljoen in de bouw van scholen. Dat geld geven we dus stap voor stap uit over een periode van ruim dertig jaar. Voor 2026 gaat het om ongeveer € 39 miljoen. Dat geld geeft de gemeente via het wettelijk verplichte Programma Onderwijshuisvesting. Ongeveer € 360.000 besteden we in 2026aan herstel, vooral voor meer brandveiligheid.

_Nu en in de toekomst
_Al met al kunnen de scholen en de gemeente met het nieuwe IHP tot en met 2055 vooruit. Met voldoende geld en goede afspraken. Voor onze jeugd en voor de wijken, nu en in de toekomst.

_Besluitvorming
_Het college legt het nieuwe IHP in oktober voor aan de gemeenteraad. Die stelt het IHP dan vast. Daarna gaan we verder met de planvorming van de verschillende (ver)nieuwbouwprojecten in in ieder geval Deppenbroek, Hogeland, Helmerhoek en Twekkelerveld.

In het Klimaatakkoord uit 2019 staat dat in Nederland de gebouwde omgeving in 2050 aardgasvrij moet zijn. Afgesproken werd dat gemeenten bij die ontwikkeling regie voeren. In vervolg daarop heeft de gemeenteraad van Enschede op 12 december 2022 de Transitievisie warmte vastgesteld. Deze beschrijft wanneer en hoe Enschede alle wijken aardgasvrij maakt.

In 2024 nam het parlement de Wet gemeentelijke instrumenten warmtetransitie aan. De wet verplicht gemeenten er onder andere toe om de door hen vastgestelde warmteplannen aan te passen met nieuwe informatie. Dat dient voor 1 januari 2027 gebeuren. Deze plannen zijn een programma onder de Omgevingswet. Het vaststellen van het warmteprogramma is daarmee een bevoegdheid van het college.

Dit plan van aanpak beschrijft hoe we een warmteprogramma voor Enschede gaan opstellen. Daarbij geven we ook aan wat de rol is van de gemeenteraad. Ook beschrijven we hoe we de Enschedese samenleving betrekken bij het maken van het programma.

Centrumkwadraat is een bundeling van gebieden rondom het spoor in het centrum van Enschede. Hier werkt de gemeente aan een duurzame centrumontwikkeling. Met wonen en werken in een dynamisch gebied met het gevoel van de binnenstad, nabij het station en alle gemakken die een stad heeft te bieden. De afgelopen jaren zijn al flinke stappen gezet in de ontwikkeling van Centrumkwadraat.

In het ambitiedocument Centrumkwadraat wordt het Stationsplein dé ontvangstruimte van de stad. Een groen en aantrekkelijk plein met hoogwaardige architectuur waar je horeca, cultuur en (flexibele) werkplekken vindt. De unieke ligging van ons monumentale station biedt ons de kans om het plein terug te geven aan de voetganger en de fietser. Ook wonen wordt straks mogelijk aan het Stationsplein, daarmee wordt het écht onderdeel van het centrum.

Het voorliggende bestemmingsplan maakt een groot deel van de beschreven ambitie mogelijk. Op basis van dit bestemmingsplan kan een onder hoogwaardige architectuur vormgegeven gebouw gerealiseerd worden, direct tegen het plein. Op de begane grond kan een levendige plint ontstaan door het toestaan van de functies horeca en kantoor. Op de eerste verdiepingslaag aan het Stationsplein kunnen ook andere commerciële en collectieve functies komen naast kantoor. Verder is wonen de belangrijkste functie. Achterop het perceel aan de zijde van de parkeergarage Stationsplein zal een woontoren worden gerealiseerd van circa 51 meter hoog. In dit plan is speciaal aandacht geschonken aan het vergroenen van de gevels en de dakterassen. Het totale plan omvat 159 woningen, die zich bevinden in de middeldure (minimaal 120) en vrije huursector.

De ontwikkeling wordt niet met een wijziging van het omgevingsplan mogelijk gemaakt, omdat het bestemmingsplan als ontwerp voor 1 januari 2024 ter inzage heeft gelegen. Zodra het bestemmingsplan van kracht is, wordt het onderdeel van het tijdelijke deel van het omgevingsplan.

Vaststellen actuele overzichten
a. Toezeggingen Raad en Actualiteiten
b. Moties
c. Schriftelijke vragen
d. Ingekomen stukken

Dienstverlening is gemeentebreed een belangrijk thema. Inwoners verwachten van ons dat we benaderbaar, betrokken en betrouwbaar zijn. Deze basisprincipes voor houding en gedrag hebben we vertaald naar onze vernieuwde Dienstverleningsvisie. Daarin werken we volgens 5 uitgangspunten, waaronder ‘ik ben er voor jou’ en ‘ik check of ik jou geholpen heb’.
Er lag met “Enschede zorgt dat het klikt” al een stevige basis voor onze dienstverlening. Deze visie werd in 2018 vastgesteld en geeft eenheid in denken en doen. Deze goede basis is een voorwaarde om verder te kunnen verbeteren. Inwoners verwachten duidelijke communicatie, maatwerk en betrouwbare dienstverlening. Tegelijkertijd nemen digitale ontwikkelingen, wetgeving en maatschappelijke uitdagingen zoals inclusiviteit en verruwing toe. De vernieuwde visie helpt ons om hier nog beter op in te spelen en het vertrouwen van inwoners te versterken.

Conform de in 2023 vastgestelde Parkeervisie past het college een inflatiecorrectie toe op het kortparkeertarief voor de gemeentelijke parkeergarages. Het dag-uurtarief stijgt met 5 cent naar gemiddeld €3,35. Het avond- en nachttarief blijft ongewijzigd op € 1,- per uur. Het maximum bedrag per nacht wordt verhoogd naar €5,00 zoals recent is besloten via de Zomernota. Parkeren in een parkeergarage blijft goedkoper dan parkeren op straat. Het abonnementstarief van de Mooienhof -2 garage wordt gelijk getrokken met die van de overige garages zonder plaatsgarantie voor abonnementhouders. De overige abonnementstarieven blijven net als voor 2025 ongewijzigd.

De Raad wordt vervolgens voorgesteld om het kortparkeertarief op straat, de parkeervergunning tarieven en de hoogte van de naheffingsaanslag voor het jaar 2026 vast te stellen. Ook deze tariefaanpassingen zijn conform de Parkeervisie 2023 - 2030. Nu resteert, als technische uitwerking hiervan, het vaststellen van de Verordening Parkeerbelastingen 2026 waarin dit is vastgelegd.

De gemeente Enschede is centrumgemeente  voor de uitvoering van de taken Maatschappelijke Opvang en Beschermd Wonen en voert deze taak voor 8 regiogemeenten uit; Borne, Dinkelland, Enschede, Haaksbergen, Hengelo, Hof van Twente, Losser en Oldenzaal. De visie van 2018 op maatschappelijk opvang en beschermd wonen is herzien. Dit is nodig omdat er nieuwe ontwikkelingen en uitdagingen zijn.

Uitgangspunt in de vernieuwde visie is dat inwoners zo zelfstandig mogelijk wonen en meedoen in de samenleving. Dit betekent dat inwoners in de toekomst, nog meer dan nu het geval is, langer zelfstandig kunnen blijven wonen in de wijk. Of weer sneller zelfstandig kunnen gaan wonen nadat ze tijdelijk in woning van een zorgaanbieder verbleven. Dat willen deze 8 regiogemeenten  (regio centrumgemeente Enschede) met al  de betrokken partners mogelijk maken voor hun inwoners. De gemeenten dragen gezamenlijke verantwoordelijkheid voor deze visie. De visie sluit aan op de huidige stand van zaken, op landelijke vertrekpunten en op lokale en regionale ontwikkelingen. Zes pijlers vormen de basis voor de visie: bestaanszekerheid, er eerder bij zijn, wonen, doen wat nodig is, normaliseren/begrip/acceptatie en aandacht voor passende ondersteuning.

De gezamenlijke rekenkamers van de Twentse gemeenten hebben onderzoek gedaan naar de regionale samenwerking in Twente. De uitkomsten zijn gerapporteerd in het onderzoeksrapport “'Zicht op zeggenschap’, een onderzoek naar de samenwerkingen tussen gemeenten in Twente”. Het onderzoek is uitgevoerd door Bernschot in opdracht van de samenwerkende rekenkamers van dertien Twentse gemeenten. Het doel van het onderzoek is om inzicht te geven in de diversiteit van samenwerkingsvormen in Twente, de doelstellingen daarvan en de mate waarin gemeenteraden hierop kunnen reflecteren en invloed kunnen uitoefenen. De achtergrond van de vraag ligt in de ontvlechting van de Regio Twente, waarna de samenwerking een ander karakter heeft gekregen.
Uit het rapport blijkt dat er sprake is van een democratisch tekort, met name bij informele en privaatrechtelijke samenwerkingsverbanden. De aanbevelingen uit het rapport dragen bij aan een betere democratische legitimiteit en effectiviteit van de Twentse samenwerking. Gemeenteraden hebben onvoldoende zicht en invloed. Dit voorstel beoogt colleges op te dragen tot actie over te gaan, en richting te geven aan vervolgstappen waarmee een tekort zou kunnen worden gereduceerd.

Een woningcorporatie is in gesprek met de ontwikkelaar van de Kop van de Boulevard deelplan 1 over de bouw van 199 sociale huurwoningen, gericht op senioren. Om dit project te realiseren is het noodzakelijk dat we subsidie verlenen. Anders is het project financieel niet haalbaar. We willen hiervoor de subsidie gebruiken die oorspronkelijk bedoeld voor de Kop van de Boulevard deelplan 1 van Woonzorg Nederland. Hiervoor moeten we de verordening ‘Versnelling sociale woningbouw’ aanpassen, zodat de woningcorporatie de subsidie kan aanvragen. Het plan van Woonzorg Nederland ging destijds niet door.

In de Tussenrapportage is de verwachting opgenomen voor het financiële resultaat van de gemeente Enschede voor 2025. We verwachten nu op -20,1 miljoen euro uit te komen. Bij het opstellen van de begroting gingen we nog uit van -8,7 miljoen euro. Er is dus sprake van een verslechtering van 11,4 miljoen euro. Het advies luidtom op dit moment niet met nieuwe maatregelen bij te sturen op het lopende jaar. Wel om reeds geïnventariseerde dekkingsmaatregelen waar het kan al dit najaar te gaan implementeren.

Ruimte is schaars, ook voor opwek van duurzame energie. Daarom onderzoeken we, samen met Rijkswaterstaat, de provincie Overijssel en andere deelnemende gemeenten binnen het project Duurzaamheidsroute A35 of we zonnepanelen kunnen plaatsen in het gebied langs de rijkswegen N35/A35 en A1. Gedeputeerde Staten van provincie Overijssel stelde op 24 juni 2025 het Projectbesluit vast voor de Duurzaamheidsroute A35, nadat er gelegenheid was om een zienswijze in te dienen.Om over te gaan naar de realisatiefase, zullen de deelnemende gemeenten het Uitvoeringskader moeten vaststellen. Dit stuk is onderdeel van de tender om een ontwikkelaar te vinden die de zonnepanelen wil gaan plaatsen. Het college legt het Uitvoeringskader voor aan de raad om het daarna te gebruiken.

Eind 2023 isdoor de gemeenteraad een Reserve ingesteld voor de uitbreiding van vroegsignalering. Vroegsignalering houdt in dat gemeenten maandelijks meldingen ontvangen van betalingsachterstanden vanuit de vaste lastenpartners.De middelen die zijn ontvangen in 2022 tot en met 2024 zijn toegevoegd aan deze Reserve. In de meicirculaire van 2025 is er door het Rijk extra geld voor vroegsignalering beschikbaar gesteld. De verwachting is dat gemeenten de komende jaren nog meer geld voor vroegsignalering ontvangen. Het ontvangen geld en de te verwachte middelen in de komende jaren willen we toevoegen aan het reeds ingestelde Reserve. Met dit geld wil het college het team Schuldenvrij uitbreiden. Zo heeft de gemeente meer aandacht voor mensen met betalingsachterstanden.

In de Verordening Jeugdhulp staan de regels voor de uitvoering van de Jeugdwet. Zulke regels gaan onder andere over hoe inwoners toegang krijgen tot ondersteuning, de beoordeling van aanvragen en hulpvragen en de voorwaarden voor een persoonsgebonden budget. Een verordening moet door de gemeenteraad worden vastgesteld. De bestaande verordening Jeugdhulp is van 2024.
Een nieuwe verordening was nodig omdat er in de rechtspraak belangrijke ontwikkelingen waren geweest. Daarom heeft het college een nieuwe verordening opgesteld. Deze ontwerpverordening heeft het college op 1 juli 2025 vastgesteld en ter inzage gelegd. Van 2 juli 2025 tot en met 10 september 2025 konden belanghebbenden reageren. Er zijn geen reacties binnengekomen. Ook heeft de gemeente de Bewonersadviesraad Sociaal (BAS) om een advies gevraagd. De BAS vond de ontwerpverordening heel duidelijk en heeft positief geadviseerd.

Volgens de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) 2015 moet de gemeenteraad regels vaststellen voor de uitvoering van de Wmo. De huidige verordening ‘Maatschappelijke ondersteuning' komt uit 2024. In de verordening staan onder andere regels over hoe inwoners toegang krijgen tot ondersteuning vanuit de Wmo, hoe meldingen en aanvragen beoordeeld worden en wat de regels zijn rondom een persoonsgebonden budget om zo de kwaliteit van de ondersteuning te kunnen waarborgen. De nieuwe verordening maatschappelijke ondersteuning is makkelijker te lezen, beter opgebouwd én sluit aan op de nieuwste rechtspraak en ons beleid. Het college heeft ingestemd met de verordening. De verordening heeft ter inzage gelegen voor belanghebbenden en inwoners, hier zijn geen zienswijzen op binnen gekomen. De verordening is besproken met de Bewoners Adviesraad Sociaal (BAS). Deverordening wordt in september 2025 door het college aan de raad ter vaststelling aangeboden.

Het VNG-project Duidelijke Overheidscommunicatie heeft de modelverordening straatnaamgeving en nummering herschreven in duidelijke taal. Enschede sluit zich qua taal aan bij dit model, waardoor de verordening nu eenvoudiger te begrijpen is.

De gemeente Enschede wil het oude V&D-pand aan de Korte Hengelosestraat nieuw leven inblazen. Bibliotheek Enschede-Haaksbergen, Concordia en Theater Sonnevanck hebben een plan gemaakt om hier een levendige culturele plek van te maken, genaamd Het Warenhuis.

Het pand staat al lange tijd leeg. Door het te kopen en te verbouwen, krijgt het een waardevolle invulling én wordt de binnenstad aantrekkelijker. De drie culturele organisaties willen hier samenwerken en onder één dak activiteiten aanbieden voor jong en oud.

De gemeente heeft onderzocht of dit plan haalbaar is. De conclusie is dat het binnen het beschikbare budget mogelijk lijkt. De initiatiefnemers zijn enthousiast en willen graag verder. Daarom vraagt de gemeente nu geld aan de gemeenteraad om de plannen verder uit te werken en te starten met de voorbereidingen voor de verbouwing.  Na het verlenen van het voorbereidingskrediet ziet het proces er als volgt uit:

1. opstarten aanbestedingsstrategie en procedure: Q4 2025 – Q2 2026
2. planuitwerking door bouwteam: SO t/m DO: Q1 2026 - Q3 2026
3. toetsing of DO binnen financiële kaders uitvoerbaar is: Q3 2026 - Q4 2026
4. raadsvoorstel definitief krediet obv sluitende BC: Q4 2026
5. gunning werk: Q4 2026 - Q1 2027
6. uitvoering werkzaamheden: Q1 2027 – Q4 2027

De gemeente Enschede is samen met de gemeenten Hengelo, Borne en Almelo en de provincie Overijssel eigenaar van het Regionaal Bedrijventerrein Twente. Ze hebben dit bedrijventerrein aangelegd voor bedrijven die heel veel ruimte nodig hebben. Bijvoorbeeld voor het opslaan en weer vervoeren van producten en spullen. Het bedrijventerrein ligt in de gemeente Almelo.

De gemeenten en de provincie zijn bijna klaar met de aanleg van dit bedrijventerrein. Bijna alle grond die er ligt is verkocht aan bedrijven. Daarom hoeven de gemeenten en de provincie niet langer samen te werken. Ze willen er daarom mee stoppen. Ook willen ze het geld dat ermee is verdiend eerlijk verdelen. Daar hebben ze een plan voor gemaakt. Daarin staat ook dat de gemeente Almelo de grond van het bedrijventerrein en ook de aangelegde haven overneemt. En Almelo gaat het gebied netjes onderhouden.

Het college van B&W vindt het plan om te stoppen met de samenwerking goed. Daarom stelt het college de gemeenteraad voor geen opmerkingen te maken over dit plan.