Besluiten College van B&W

Medio mei heeft de gemeente Enschede de gegevens van 304 personen ontvangen van gedupeerden van de kinderopvangtoeslagaffaire. Het is in bijna alle gevallen gelukt om persoonlijk contact te krijgen met de mensen die zijn aangeschreven. Het beeld van hulpvragen die de ouders hebben is zeer divers. Het feit dat de gemeente contact legt met de gedupeerde ouders om te vragen of er ondersteuning nodig is maakt veel bij de mensen los.

Openbaar, muv vertrouwelijke bijlage!

Omdat op 1 december 2021 het contract voor de inkoop van Wmo-hulpmiddelen afloopt hebben de gemeenten Enschede, Borne, Haaksbergen, Hof van Twente, Losser en Oldenzaal besloten om gezamenlijk een Europese aanbesteding te starten. De gemeente Enschede treedt op als penvoerder en aanbestedende dienst. Het doel van de aanbesteding is om ook na start van het nieuwe contract inwoners te ondersteunen in de zelfredzaamheid en participatie, door het verstrekken van bijvoorbeeld scootmobielen, (elektrische) rolstoelen, tilliften, driewielfietsen en complexe douchestoelen. Mochten de huidige leveranciers geen nieuw contract krijgen, dan betekent dit voor inwoners dat de servicedienstverlening overgenomen zal worden door een nieuwe gegunde partij.
Uit onderzoek van de markt blijkt dat de tarieven voor leveranciers sterk gestegen zijn. Landelijk is zichtbaar dat de hulpmiddelenmarkt jarenlang op basis van niet-kostprijs dekkende tarieven heeft geconcurreerd en zich daarmee financieel en kwalitatief heeft verarmd. Daarnaast is de vraag naar voorzieningen toegenomen en de prijs van grondstofprijzen gestegen. Tenslotte is de basisstandaard van inwoners gestegen. Waar voorheen een normale fiets vervangen moest worden door een driewielfiets als iemand niet meer kon fietsen, moet nu een e-bike vervangen worden door een fiets met trapondersteuning. Dit alles leidt tot een stijging van de kosten, waardoor de huidige begroting onvoldoende is. In de begrotingsbehandeling van de gemeentebegroting 2022-2025 zal dit verschil worden verantwoord zodat de gemeenteraad een integrale afweging kan maken over de beschikbaarheid van middelen.

De TONK is een tijdelijke tegemoetkoming in de noodzakelijke kosten. Deze tegemoetkoming is voor huishoudens die te maken hebben met een substantiële inkomensterugval door de coronacrisis waardoor ze de noodzakelijke kosten niet meer kunnen betalen uit het inkomen. Deze huishoudens kunnen geen of onvoldoende aanspraak maken op
bestaande sociale zekerheid of andere regelingen in het coronasteunpakket.
Het college heeft op 1 maart 2021 de Beleidsregels Tijdelijke ondersteuning noodzakelijke kosten (TONK) gemeente Enschede vastgesteld om inwoners via de TONK te kunnen ondersteunen.
De TONK is een vergoeding voor daadwerkelijke noodzakelijke kosten van huur of hypotheek en geen algemene
inkomensondersteunende regeling. De maximale hoogte van de tegemoetkoming is op 26 februari 2021 vastgesteld op € 1500,= voor de periode van 1 januari 2021 tot 1 juli 2021.
Het college verhoogt en verlengt de tegemoetkoming met terugwerkende kracht vanaf 1 januari 2021 door de maximale hoogte van de tegemoetkoming voor de periode van 1 januari 2021 tot 1 oktober 2021 naar € 4.500,=.

Het college heeft in het sociaal domein een beweging ingezet richting meer, integrale, ondersteuning van inwoners. Dit is onder andere zichtbaar gemaakt door op hoofdlijnen de ontwikkeling van inkomsten en uitgaven binnen het product arbeidsmarktparticipatie te betrekken in de toelichting op de nota Rondkomen met je inkomen en het Uitvoeringsprogramma Enschedese Arbeidsmarkt Aanpak 2021.
De Raad heeft gevraagd om meer toelichting op deze hoofdlijnen. Eerst door een motie van D’66 met de titel ‘Onderzoek naar mogelijkheden om bereik inkomenstoeslag naar 110 procent sociaal minimum te brengen’. En ook tijdens de behandeling van het Uitvoeringsprogramma Enschedese Arbeidsmarkt Aanpak 2021 heeft de Raad aangegeven meer inzicht te willen.
Beoogd effect
De Raad te informeren over ontwikkelingen van de inkomsten en uitgaven die de gemeente doet in het kader van de Enschedese Arbeidsmarkt Aanpak.

De gemeente Enschede neemt deel aan de samenwerking in de Regio Twente. Het bestuur dat bestaat uit
vertegenwoordiging van de veertien gemeenten vergadert periodiek. De vergadering wordt voorbereid door het
college. Wethouder Diepemaat brengt vervolgens het standpunt in op de onderwerpen die op agenda staan.

Op 18 mei 2021 zijn bij de raadsgriffie vragen binnen gekomen van de heer Jan Willem Elferink van de fractie PVV gericht aan de voorzitter van de Raad op grond van ex artikel 35 van het Reglement van Orde voor de vergaderingen en andere werkzaamheden van de Raad. Het college van Burgemeester en Wethouders wordt middels dit collegevoorstel gevraagd om in te stemmen met de voorgestelde beantwoording van deze vragen.

De heer Piet van Ek (SP) heeft vragen gesteld over de openstelling van Aquadrome (subtropisch gedeelte). Het college heeft deze beantwoord.

Het college geeft antwoorden op de door de heer Versteeg van Groep Versteeg gestelde raadsvragen over de status van de clustering. Het college heeft begin 2021 opdracht gegeven voor de uitvoering van een haalbaarheids-onderzoek naar de clustering van sportparken in Enschede. Het onderzoek is nagenoeg afgerond en wordt deze zomer aan de raad aangeboden.

De groep Versteeg en de PVV hebben vragen gesteld aan het college van B&W over de Gemeenschappelijke Regeling Technology Base. Deze gemeenschappelijke regeling heeft als opdracht om de voormalige vliegbasis Twenthe te ontwikkelen tot een gebied dat een belangrijke bijdrage levert aan de economie, ecologie, natuur, woningbouw en leefbaarheid van de regio.
De door de groep Versteeg gestelde vragen gaan over de commerciële slagkracht en de (aan)sturing van de organisatie. Ook stelt de groep Versteeg vragen over de geïnvesteerde middelen en over het stikstofvraagstuk. De vragen van de PVV gaan over een vermeend incident rondom het niet kunnen landen van twee zakenvliegtuigen op 26 mei jl. op Twente Airport (dat onderdeel is van Technology Base).
In de beantwoording aan de groep Versteeg geeft het college aan dat de commerciële slagkracht op niveau is. Het college geeft daarnaast informatie over de financiën van het gebied. Voor het stikstofvraagstuk zijn er inmiddels wat oplossingsrichtingen, aldus het college.
Richting de PVV zet het college het een en ander recht: er was geen sprake van een incident bij het landen van de vliegtuigen, er is goed contact geweest met de verkeersleiding en alles is volgens de afgesproken wettelijke procedures verlopen.

De heer Elferink van de fractie PVV heeft schriftelijke vragen gesteld over de verzekering van woonwagens. Deze vragen zijn puntsgewijs beantwoord.

Dhr. Van Dijk (D66) en Mevr. Hümmeis (PvdA) hebben schriftelijke vervolgvragen gesteld over het vinden van woningen voor starters. Dhr. Ten Vergert (CDA) heeft schriftelijke vragen gesteld over flexwonen. Deze twee onderwerpen hebben sterk met elkaar te maken. Daarom worden de vragen door het college schriftelijk beantwoord in een samengevoegd document.

Het college van B&W informeert de gemeenteraad van Enschede over het instrumentarium dat ingezet kan worden in de aanpak van de slechte verhuurder.
De aanpak van slecht verhuurderschap heeft al een aantal jaren de aandacht van het rijk. Gedurende dit traject kwam duidelijk naar boven dat een specifiek instrument ontbreekt. Dit sijpelt door richting de gemeente; ook voor een gemeente ontbreekt een specifiek instrument om slecht verhuurderschap aan te pakken. Dat betekent echter niet dat de gemeente niets doen. Als gemeente maken we gebruik van algemene instrumenten richting slechte verhuurders.
Daarnaast zijn er nieuwe mogelijkheden die we in gaan zetten, waaronder de mogelijkheid uit de wet Woonoverlast om een slechte verhuurder op te leggen wat hij moet doen om de situatie te verbeteren.
Daarnaast is het rijk nu bezig een specifiek instrument te ontwikkelen: de verhuurdersvergunning - met de omgekeerde vergunningsplicht. Niet alle verhuurders moeten een vergunning aanvragen, alleen de slechte verhuurders kan een vergunningsplicht worden opgelegd. We volgen deze ontwikkeling op de voet.

De ‘Tijdelijke subsidieverordening Ondersteuning culturele sector negatieve gevolgen Covid-19 2021’ is op 15 maart 2021 in werking getreden. Na de eerste weken van uitvoering en toetsen van subsidieaanvragen zijn er een aantal zaken naar voren gekomen binnen het hoofdstuk 4 Amateurkunst.
Dit betreft onder andere de verscheidenheid in de rechtsbevoegdheid van de amateurkunstverenigingen en de wijze waarop artistieke leiding binnen de amateurkunstverenigingen is georganiseerd. De uitvoering van de regeling is gewijzigd, waardoor meer amateurkunstverenigingen gebruik kunnen maken van deze subsidieregeling.

Gemeente Enschede heeft de Ethische Commissie Enschede gevraagd om een reflectie op het thema drones, en waar zij als gemeente rekening mee dient te houden met oog op toenemend dronegebruik in de stad, mede door mogelijke gemeentelijke inzet van drones. De Ethische Commissie heeft in reactie hierop een ethische reflectie aangeboden, waarin een aantal kernwaarden wordt geïdentificeerd die de gemeente kan gebruiken voor ethisch verantwoorde besluitvorming in haar ambitieuze dronebeleid.
Concreet zal de gemeente deze uitgangspunten gebruiken als een afwegingskader om zelf drones in te zetten op een verantwoorde manier. Daarnaast zal de gemeente samen met innovatiecluster Space53 werken aan een lokaal protocol voor droneactiviteiten in de stad, waarmee de gemeente derde partijen wil uitnodigen om de uitgangspunten in overweging te nemen bij hun activiteiten. Onderdeel van dit protocol wordt het informeren en nader betrekken van inwoners bij droneactiviteiten om de maatschappelijke acceptatie van drones te ondersteunen.

In de begroting 2020 is een voorstel opgenomen om te investeren in de organisatie. Als dekking voor deze investering
is aangegeven werkprocessen anders in te richten (mede met behulp van de investeringen). Functies die hierdoor vrijkomen (mede als gevolg van pensionering) zouden dan niet meer worden ingevuld. Ingeschat werd dat dit een
loonwaarde zou vertegenwoordigen van omstreeks 2 miljoen euro.
Het is gebleken dat de opdracht zoals in de begroting 2020 opgenomen niet zo eenduidig uitvoerbaar is. Er is deels
op een alternatieve manier invulling gegeven aan het bereiken van de gevraagde besparing. Dit collegevoorstel is een
concrete uitwerking van de in de begroting 2020 voorgestelde besparing.

In september 2018 is de pilot OnderwijsJeugdhulpArrangementen (OJA) gestart op een aantal scholen in Enschede. De OJA heeft als doel om de ondersteuning voor kinderen en ouders beter te maken. Dit doen we door op school en thuis eerder en sneller passende hulp te bieden. Op deze manier verbetert de zorg, en verminderen onnodige bureaucratie en kosten. De zorgaanbieders Jarabee en Pluryn ontvangen een vast bedrag voor de totale jeugdhulp op de OJA-scholen.
We zijn trots op de mooie resultaten die tot nu toe behaald zijn. De ouders en scholen zijn tevreden met de korte lijnen, laagdrempelige manier van zorg vragen en snelle inzet van hulp. Het gaat om circa 900 leerlingen op de OJA-scholen die voordeel hebben van deze samenwerking tussen het onderwijs en jeugdhulp. We zien dat de ingezette lijn in 2020 zich heeft voortgezet en dat de gemiddelde kosten per client voor de groep onder directe regie van de zorgaanbieders dalen. Het financiële resultaat onder aan de streep ontwikkelt zich positiever dan het totale resultaat op Jeugdhulp voor de gemeente. Zonder de OJA waren de uitgave Jeugdhulp hoger geweest.
Het college heeft eerder bepaald dat ze voor het schooljaar 2020 / 2021 de zorgkosten dekken waar Jarabee en Pluryn geen directe invloed op hebben en die leiden tot overschrijding van het budget. Het gaat om de leerlingen op een OJA-school die wel jeugdhulp ontvangen, maar waar de zorgaanbieders geen invloed op hebben. Bijvoorbeeld omdat de jeugdhulp is toegewezen door een kinderrechter. Deze periode wordt verruimd van januari 2020-september 2022, zodat Jarabee en Pluryn in staat blijven om de pilot OJA uit te voeren. Dit leidt niet tot een directe kostenverhoging voor geheel jeugdhulp in Enschede.
Op dit moment wordt een Maatschappelijke Kosten Baten (MKBA) uitgevoerd waarbij het maatschappelijk rendement in beeld wordt gebracht. We verwachten de uitkomsten vóór de zomervakantie 2021.
In het schooljaar (2021-2022), het vierde jaar van de pilot OJA, kunnen dan, mede op basis van het MKBA, besluiten worden genomen over de voortgang en inrichting van de OJA. De wijze van financiering en het bepalen van de hoogte van het budget maken hier onderdeel van uit.
Uiteindelijk willen we een toekomstbestendige aanpak bieden aan onze kinderen, zodat zij het beste uit zichzelf kunnen halen. Daarom blijven we ons inzetten om de kinderen van onze stad gezond, veilig en kansrijk te laten opgroeien.

Het sociaal domein is voor gemeenten na de decentralisaties in 2015 sterk in beweging en zal ook de komende jaren in beweging blijven. In die dynamiek worden van college en raad belangrijke beslissingen gevraagd die bepalend zijn voor de inrichting van het sociaal domein. Naast de lokale verantwoordelijkheid hebben ook de regio Twente en Rijksoverheid een bepalende rol.
De Raad voor het Openbaar Bestuur (ROB) concludeerde in het rapport ‘Decentrale zaak is politieke zaak’ dat raadsleden in verschillende Nederlandse gemeenten, ondanks hun positie als lid van het hoogste orgaan binnen de gemeente, moeilijk toekomen tot een politieke discussie over fundamentele uitgangspunten en keuzes over de vormgeving van het sociaal domein. Net als veel gemeenten, zoeken we in Enschede in het samenspel rondom het Sociaal domein ook naar nieuwe manieren om de dialoog tussen Raad en College te voeren, naar goede informatievoorziening welke dit gesprek ondersteund en een wijze waarop we ons maatschappelijk kunnen verantwoorden. Met o.a. het Huis van Sturing en de dialoognota een toekomstbestendig sociaal domein geven we hier invulling aan.
In samenspraak met ministerie van BZK hebben verschillende gemeenten, kennis- en onderzoeksinstellingen hun krachten gebundeld om het samenspel tussen gemeenteraad en college verder te brengen. Het College is verheugd dat we met de gemeenteraad en de Griffier van de gemeente Enschede gezamenlijk zullen participeren in dit landelijke project. Met deelname aan dit project beogen we de effectiviteit van het huidige instrumentarium te verbeteren en nieuwe instrumenten te ontwikkelen die helpen de kennis en inzichten in het speelveld van het sociaal domein te vergroten.

Tussen november 2020 en februari 2021 deed I&O Research onderzoek naar het toezicht op de Wmo en Jeugdwet in de gemeente Enschede. Centraal in dit onderzoek staat het team van toezichthouders van de gemeente Enschede. Met deze informatiebrief wil het college de resultaten en aanbevelingen van dit onderzoek delen. De belangrijkste conclusie is dat de gemeente Enschede voldoet aan het wettelijk kader voor toezicht op de Wmo en Jeugdwet. Daarnaast deelt het college het jaarverslag Toezicht, met daarin de behaalde resultaten en inzet vanuit team Toezicht over 2020.

De periode waarin kinderen worden opgevangen in een kindercentrum of door een gastouder is een belangrijke periode voor hun verdere ontwikkeling. De kwaliteit van de opvang in deze leeftijdsfase en een goed pedagogisch klimaat draagt bij aan een veilige en gezonde ontwikkeling van de (jonge) kinderen. Dagopvang of buitenschoolse opvang biedt hen daarnaast de mogelijkheid in een veilige omgeving spelenderwijs kennis te maken met sociale omgangsvormen en structuur.
In de Wet kinderopvang (Wko) zijn kwaliteitseisen geformuleerd waar de kinderopvang aan moet voldoen om goede en veilige kinderopvang mogelijk te maken. Gemeenten zijn verantwoordelijk voor het toezicht op en de handhaving van de naleving van de kwaliteitseisen die zijn opgenomen in de Wet kinderopvang. In opdracht van gemeenten voeren de GGD-en het toezicht (inspecties) uit en rapporteren hierover naar de (desbetreffende) gemeenten. Voor de gemeente Enschede voert de GGD Twente het toezicht uit.
Het college van B&W stelt jaarlijks voor 1 juli de toezichtinformatie vast over de toezicht- en handhavingstaken die de gemeente in het afgelopen jaar in het kader van de Wko heeft verricht. De toezichtinformatie is bedoeld als jaarverantwoording aan de Inspectie van het Onderwijs en gaat ter kennisgeving naar de gemeenteraad. De toezichtinformatie 2020 en de verlenging van de toegekende A-status door de Inspectie van het Onderwijs (op basis van de toezichtinformatie 2019) laat zien dat Enschede haar taken goed uitvoert. Wel heeft de corona-uitbraak en de sluiting van de kinderopvang gevolgen gehad voor de uitvoering van (één van) de wettelijke taken.
Meer informatie over de gevolgen van de corona-pandemie voor (het toezicht op) de kinderopvang, over de uitgevoerde werkzaamheden en behaalde resultaten en over ontwikkelingen rond (het toezicht en handhaving op) kinderopvang kunt u nalezen in het Jaarverslag Toezicht en Handhaving Kinderopvang Enschede 2020.

De gemeente Enschede heeft een verkenning laten doen naar de toepassing van basisbanen in Enschede. Basisbanen zijn ‘banen’ waarin inwoners die weinig of geen perspectief hebben op betaald werk aan de slag gaan met maatschappelijke taken. De basisbaan is bedoeld om langdurig in te zetten waarbij uitstromen naar regulier werk, geen doel op zich is. Het verkennend onderzoek dat nu voorligt geeft een eerste indruk van de verschillende varianten voor een basisbaan inclusief de voor- en nadelen. Ook maakt het inzichtelijk welke overwegingen er zijn rondom de basisbaan.
Het college heeft kennisgenomen van de resultaten van de verkenning maar wacht met een mogelijke invoering van een basisbaan in Enschede de landelijke ontwikkelingen ten aanzien van een basisbaan af. Vanwege het ontbreken van kaders op het gebied van wet- en regelgeving en structurele financiële middelen voor een basisbaan is er geen zicht op een duurzaam, betaalbaar instrument. Het college is van mening dat de basisbaan juist voor een duurzaam perspectief zou moeten zorgen bij de deelnemers en acht het daarom niet verantwoord nu een experiment te starten. De onderzoeksresultaten op het gebied van vrijwilligerswerk worden door het college betrokken bij een bredere afweging rondom de intensivering van de ondersteuning van de werkzoekenden met lange(re) afstand tot de arbeidsmarkt.

De Zomernota is een belangrijk sturingsinstrument voor de gemeenteraad en vormt de opmaat naar de gemeentebegroting. De Zomernota beschrijft de afwegingen en de keuzes die door het college worden voorgesteld voor de komende jaren. De beleidsbrief (hoofdstuk 2) licht de afwegingen en financiële keuzes van het college nader toe.