Besluiten College van B&W

Gezondheid is een groot bezit. Maar een gezond leven leiden is niet makkelijk. Tal van factoren zijn daarop van invloed, waarop je zelf niet allemaal invloed hebt. Denk aan bestaanszekerheid, kansengelijkheid en leefomgeving. Het is de taak van de gemeente om haar inwoners daarbij te helpen. De urgentie om een preventief beleid te voeren om gezondheid te bevorderen en gezondheidsverschillen te verkleinen wordt breed gevoeld. Steeds meer mensen hebben zorg nodig en de toegankelijkheid van de zorg staat onder druk. Doel van ons beleid is “een gezond leven gemakkelijker maken”. In het beleidskader Gezond Enschede beschrijven we wat onze doelen en onze inzet zijn.

Op 24 juli 2023 is de noodopvang voor asielzoekers geopend op het terrein van Vliegveld Twenthe
Evenementen (VTE). Aan de Parkweg 155-157 wordt een asielzoekerscentrum voor 550 bewoners gerealiseerd. In haar vergadering van 31 oktober 2023 heeft het college over zowel locatiekeuze als planning een aantal besluiten genomen.

Met het COA is afgesproken dat de bouw van het azc aan de Parkweg op 24 juli 2024 gereed moet zijn.
Het college heeft in een gesprek met COA en VTE op 18 april 2024 formeel te horen gekregen dat deze planning niet langer gehaald kan worden. Het college heeft COA en VTE gevraagd om tot een nieuwe planning te komen. Op basis van deze planning heeft het COA een brief naar het college gestuurd met daarin de nieuwe opleverdatum, 15 november 2024. Over deze nieuwe datum is het college, gezien de inhoud van deze brief, zeer teleurgesteld. De noodopvang op het VTE terrein sluit dan ook per 23 juli 2024. De gemeenteraad ontvangt hierbij de brief van het COA, alsook de reactie van het college op deze brief.

De komende jaren wacht ons een flinke financiële opgave. Dat komt vooral doordat het Rijk een forse korting op het gemeentefonds doorvoert. We sluiten het jaar 2023 af met een positief saldo van 19,2 miljoen euro, maar dit is vooral een gevolg van incidentele effecten. Het is geen oplossing voor structurele tekorten. Zo ontvingen we geld vanuit het Rijk dat niet begroot was en we kregen een hogere bijdrage voor de opvang van vluchtelingen uit de Oekraïne. Ook is 3,4 miljoen euro bedoeld voor de regionale arbeidsmarktaanpak. Dit geld is dus niet alleen bestemd voor Enschede als centrumgemeente, maar ook voor de andere regiogemeenten en het UWV. Tegenover deze incidentele voordelen staan forse structurele nadelen op jeugdhulp en WMO, waardoor onze financiële positie verder onder druk komt te staan.

Jongeren tot 27 jaar zijn op dit moment uitgesloten van inkomstenvrijlating en vrijlating van vrijwilligersvergoedingen (hierna: inkomstenvrijlating). De achterliggende gedachte is dat de focus bij jongeren primair ligt op regulier onderwijs, waaronder het behalen van een startkwalificatie. In spoor 1 van de participatiewet in balans zit in het vooruitzicht om de wet (onder andere op dit onderdeel) aan te passen. De verandering is dat jongeren tot 27 jaar, net als volwassenen van 27 jaar en ouder, recht hebben op inkomstenvrijlating. De verwachting is dat deze wijziging ingaat in 2025.
Door vooruit te lopen op deze wetswijziging sluiten we beter aan bij de specifieke behoeften van jongeren. Binnen het beleid van de gemeente Enschede op het terrein van kinderen en jongeren vormt kansengelijkheid een essentieel onderdeel. Ieder kind of jongere moet de mogelijkheid krijgen zich te ontwikkelen tot een verantwoordelijke inwoner die goed voorbereid is op een plek in de samenleving en op de arbeidsmarkt. Ieder individu is anders. Daarom willen we niet iedereen op dezelfde manier benaderen, maar juist aansluiten bij de specifieke behoeften van jongeren.

De provincie Overijssel houdt toezicht op alle gemeenten, dus ook op Enschede. Dit is een wettelijke taak.
De provincie stelt hiervoor jaarlijks spelregels vast samen met de gemeenten in Overijssel. Voor Enschede is de kleur oranje vastgesteld. Het is niet bedoeld als goed of fout. De provincie ziet dan enkele risico’s waarop acties nodig is. Het college neemt kennis van de resultaten. De gemeenteraad wordt in de zomernota (kader voor de begroting) over de resultaten geïnformeerd. De provincie Overijssel houdt toezicht op Financiën,
vergunningen, toezicht en handhaving, ruimtelijke ordening, huisvesting vluchtelingen met een status om hier te blijven, archief en erfgoed (monumenten).

Het station van Enschede is de belangrijkste toegang tot de stad. Om het station en het stationsgebied klaar te maken voor de toekomst is het noodzakelijk de stallingsvoorzieningen voor fietsers en auto’s te vergroten. Het Rijk heeft al in 2020 de ambitie uitgesproken om met de gemeente Enschede en de Provincie Overijssel een nieuwe fietsenstalling voor het station te willen onderzoeken. We zijn nu zover om met elkaar de volgende stap te zetten en de haalbaarheid te gaan toetsen.

Een belangrijk onderdeel van de transformatie van het stationsgebied is het verminderen van autoverkeer op straat. In plaats daarvan worden automobilisten aangemoedigd om gebruik te maken van de gemeentelijke parkeergarages, waar parkeren goedkoper is dan op straat. Deze parkeergarages zijn gemakkelijk bereikbaar via hoofdwegen, zonder dat automobilisten het binnen-singel gebied hoeven te doorkruisen. In de mobiliteitsvisie is het huidige busstation als potentiële locatie voor een nieuwe ondergrondse parkeergarage aangewezen.

Deze plannen zijn niet alleen gericht op het accommoderen van groei, maar ook op het creëren van een levendige, bereikbare en duurzame omgeving waar bewoners en bezoekers zich thuis en welkom voelen en waarvoor parkeerplaatsen plaats hebben gemaakt.

Een belangrijk onderdeel van de transformatie van het stationsgebied is het verminderen van autoverkeer op straat. In plaats daarvan worden automobilisten aangemoedigd om gebruik te maken van de gemeentelijke parkeergarages, waar parkeren goedkoper is dan op straat. Deze parkeergarages zijn gemakkelijk bereikbaar via hoofdwegen, zonder dat automobilisten het binnen-singel gebied hoeven te doorkruisen. In de mobiliteitsvisie is het huidige busstation als potentiële locatie voor een nieuwe ondergrondse parkeergarage aangewezen.

Deze plannen zijn niet alleen gericht op het accommoderen van groei, maar ook op het creëren van een levendige, bereikbare en duurzame omgeving waar bewoners en bezoekers zich thuis en welkom voelen en waarvoor parkeerplaatsen plaats hebben gemaakt.

Sinds 2009 organiseren de gemeente Enschede en de scholen voor voortgezet onderwijs (vo) samen maatschappelijke stages. Het doel: leerlingen laten kennismaken met de samenleving en met vrijwilligerswerk.

Deze samenwerking ligt vanaf 2011 vast in maatschappelijke stageconvenanten. De afspraak is dat alle leerlingen in klas 2 of 3 van het voortgezet onderwijs 30 uur (verplicht) een maatschappelijke stage lopen bij een non-profitorganisatie. Dit betreft ongeveer 1400 leerlingen per jaargang. Aan die afspraak verandert niets.

Sinds corona melden de scholen dat:
• leerlingen minder interesse hebben, omdat ze liever een betaalde bijbaan doen;
• instellingen de maatschappelijke stage te kort vinden in verhouding tot de inwerktijd.

De convenant-partners willen daarom de extra mogelijkheid bieden om de maatschappelijke stage te verlengen met de maatschappelijke diensttijd. Verlenging biedt zowel scholieren als organisaties meer perspectief. Scholieren kunnen na hun stage tegen een kleine vergoeding vrijwilligerswerk blijven doen voor de organisatie die ze als stagiaire hebben leren kennen. Organisaties hebben langer plezier van hun investering in de inwerktijd.
De scholen voor voortgezet onderwijs dienen hiervoor per 1 mei een subsidieverzoek in bij de rijksoverheid.

Openbaar, muv bijlage 4!

Het Meerjaren Perspectief Grondbedrijf (MPG) bevat de financiële vertaling van alle ruimtelijke en programmatische ontwikkelingen in het Grondbedrijf.Jaarlijks wordt voor al deze projecten op 31 december de balans opgemaakt. Het afgelopen jaar laat het navolgende beeld zien.

De vraag naar koopwoningen is gestegen o.a. door de stabilisatie van de hypotheekrentes en de stijging van de inkomens. De grote vraag naar zowel bestaande- als nieuwbouwwoningen zorgt voor druk op de woningmarkt wat leidt tot een opwaarts effect op de huizenprijzen. De bouwkosten stijgen minder hard doordat met name grondstoffen weer beter leverbaar zijn, ze blijven echter hoog, van een grote prijscorrectie is geen sprake. Naast de hoge bouwkosten zorgt de hogere rente voor een verminderde financierbaarheid van de bouwprojecten van beleggers. De marktpartijen zijn het afgelopen jaar dan ook terughoudend geweest met het in ontwikkeling brengen van nieuwe bouwprojecten. Dit in tegenstelling tot de Gemeente die probeert juist bouwprojecten te versnellen daar waar mogelijk. De grondverkopen voor woningbouw-kavels voor particulier opdrachtgeverschap verliepen conform prognose. Daar tegenover bleven grondverkopen voor projectmatige woningbouw achter en ook de verkoop van bedrijventerreinen zijn ook achter gebleven op de prognose, maar dit werd veroorzaakt doordat de uitgifte tijdelijk heeft stilgelegen i.v.m. aanpassing van de uitgiftevoorwaarden n.a.v. het Didam-arrest.
Ondanks de ontwikkelingen van kosten en prijzen stonden in 2023 de opbrengsten van de grondexploitaties niet onder druk, met uitzondering van de opbrengsten voor projectmatige woningbouw. Het effect van de afnemende grondopbrengsten voor projectmatige bouw werd deels ook weer teniet gedaan door een incidentele interne bijdrageconform Raadsvoorstel “Versnelling sociale woonprojecten in Enschede” waardoor de financiële gevolgen op MPG totaalniveau in 2023 beperkt bleven.

De diverse projecten in het MPG 2024 laten per saldo een totale verbetering zien van € 1,3 miljoen. Deze verbetering komt ten gunste van de Reserve Grondbedrijf, waardoor deze toeneemt tot € 27,0 miljoen positief per 31-12-2023. Naast de toegenomen Reserve Grondbedrijf zijn, ten opzichte van het MPG 2023, ook de risico’s van de grondexploitaties afgenomen. Het gaat daarbij om een bedrag van € 3,1 miljoen, waarmee de vereiste weerstandscapaciteit per 1-1-2024 uitkomt op € 11,8 miljoen.

Enschede neemt deel aan een aantal zogenaamde gemeenschappelijke regelingen. Denk aan de Veiligheidsregio Twente of de Stadsbank. Dit zijn organisaties waarin Enschede, met andere overheden, samenwerkt aan de uitvoering van publieke taken. Deze organisaties hebben de wettelijke verplichting om aan de gemeenteraden van de deelnemende gemeenten de ontwerpbegroting aan te bieden ter reactie. Wat gaan ze volgend jaar doen en draagt dat bij aan wat belangrijk is voor Enschede? Hoeveel gaat dat kosten? Welke (financiële) risico's lopen ze? De Enschedese regelingen hebben de financiële stukken allemaal tijdig aangeleverd. Deze worden nu door het college aan de gemeenteraad aangeboden met het voornemen een algemene zienswijze via een concept Kaderbrief Twentse zienswijze in te dienen.

In de gemeenterekening 2023 wordt voor het eerst de rechtmatigheidsverantwoording afgegeven door het college. Voorgaande jaren werd het oordeel over het rechtmatig handelen afgegeven door de accountant. Door gewijzigde wetgeving is dit nu een taak van het college en legt zij daarmee verantwoording af dat de verantwoorde baten en lasten, alsmede de balansmutaties in overeenstemming zijn met door de raad vastgestelde kaders zoals de begroting en gemeentelijke verordeningen en met bepalingen in de relevante wet- en regelgeving. Het college concludeert dat het in 2023 rechtmatig heeft gehandeld. De accountant beoordeelt deze verantwoording op getrouwheid oftewel of deze goed in de jaarrekening is opgenomen.

In het stedelijk deel van Twente is veel duurzaam geproduceerde warmte beschikbaar. Bij de vaststelling van de Regionale energiestrategie voor Twente werd afgesproken om die warmte zo veel mogelijk in te zetten voor de verwarming van woningen. Medewerkers van de gemeenten Borne, Enschede en Hengelo én van de bedrijven Twence en Cogas hebben gezamenlijk verkend of het technisch en financieel haalbaar is die warmte daarvoor te gebruiken. Zij zijn daarover positief.

Rondom de aanleg van warmtenetten moeten er nog allerlei keuzes worden gemaakt. Om de raden van de gemeenten Borne, Enschede en Hengelo in staat te stellen zich daarover uit te spreken, wordt er op dit een memo opgesteld. De bespreking van dit document staat ingepland voor een vergadering van de stedelijke commissie – kamer fysiek op 17 juni 2024.

Inwoners van Enschede van 65 jaar of ouder kunnen een beroep blijven doen op AutoMaatje. AutoMaatje is een voorziening voor mensen die geen eigen vervoer hebben. AutoMaatje biedt ze de mogelijkheid in contact te komen met vrijwilligers die bereid zijn met hun eigen auto mensen te vervoeren.
De gemeente Enschede en welzijnsorganisatie Alifa, die in Enschede AutoMaatje coördineert, zijn erin geslaagd nieuwe afspraken te maken, zodanig dat Alifa de service kan voortzetten.
Het voortbestaan van AutoMaatje was onzeker geworden nadat het college van B&W in december 2023 had aangegeven per 1 juli te willen stoppen met het verstrekken van de (incidentele) subsidie voor deze voorziening. De gemeenteraad diende een motie in met de opdracht te kijken naar mogelijkheden voor voortzetting. Dit leidde tot nieuwe afspraken met Alifa, waardoor de jaarlijkse bijdrage naar beneden kan naar 75.000 euro. Afgesproken is dat AutoMaatje zich weer richt op oorspronkelijke doelgroep: 65 +’ers. Ook heeft Alifa de opdracht de voorziening in alle wijken van Enschede aan te bieden. In 2026 volgt een evaluatie.

De burgemeester kan als dit noodzakelijk is ter handhaving van de openbare orde cameratoezicht instellen (artikel 151c Gemeentewet). De organisatie, inrichting en het beheer van het cameratoezicht in Twente is doormiddel van een dienstverleningsovereenkomst bij de Veiligheidsregio Twente (VRT) ondergebracht. Daarmee is de samenwerking tussen de deelnemende gemeenten en de VRT op dit gebied al enige jaren een feit. Op dit moment zijn de gemeenten Enschede, Hengelo, Almelo en Borne hierbij aangesloten.

Belangrijk onderdeel van de organisatie van het cameratoezicht is de Regionale Toezicht Ruimte (RTR). Dit is de centrale regionale voorziening t.b.v. het uitkijken van cameratoezicht in het publieke domein in Twente. Hier komen alle camerabeelden van de deelnemende gemeente binnen. Voor het live uitkijken van de beelden wordt een beveiligingsorganisatie ingehuurd door de Veiligheidsregio Twente. Dit willen we per 31 maart 2025 zelf gaan organiseren en observanten onderbrengen bij team Handhaven Openbare Ruimte van de gemeente Enschede.

De gemeente werkt samen met andere gemeenten aan publieke taken. Sommige taken zijn op afstand gezet en in een zogenaamde gemeenschappelijke regeling ondergebracht. Den aan de Stadsbank, de Omgevingsdienst Twente, etc. Op grond van de in 2022 gewijzigde Wet gemeenschappelijk regelingen moeten deze gemeenschappelijke regelingen een aantal wijzigingen doorvoeren in hun regeling. Ook hebben ze de keuzemogelijkheid om extra controle instrumenten in te bouwen voor de gemeenteraden. Doel van die wetswijziging is namelijk de controlerende rol van de raad te vergroten, om de grip te versterken op het verlengde lokale bestuur. De wijziging van de regelingen gaat in een tweetrapsraket. Eerst mogen de deelnemende gemeenteraden een zienswijze geven over de concept gewijzigde regeling. Daarna moeten
alle raden toestemmen met de gewijzigde regeling. We zijn nu bij stap 2: Voor de gemeenschappelijke regeling Omgevingsdienst Twente wordt nu toestemming gevraagd aan de gemeenteraad.

Op 14 november 2023 heeft B&W het Aanwijzingsbesluit losloopgebieden en renvelden voor honden vastgesteld. In verband met overlast van het hondenrenveld RZ5 in het Wesselerbrinkpark is in overleg met omwonenden en melder van de overlast het renveld verplaatst. De locatiewijziging is, met een besluit tot wijziging, in het Aanwijzingsbesluit en de bijhorende kaarten gewijzigd naar de nieuwe situatie.